Phẫu thuật thành công bệnh nhân ung thư vùng đầu tụy xâm lấn tĩnh mạch cửa

Lần đầu tiên tại  Bệnh viện Đa khoa Tỉnh Thái Bình vừa phẫu thuật thành công một trường hợp bị ung thư vùng đầu tụy xâm lấn tĩnh mạch cửa. Ca phẫu thuật được thực hiện hoàn toàn bởi đội ngũ các bác sỹ bệnh viện Đa khoa tỉnh Thái Bình với sự phối hợp của các chuyên khoa mạch máu, ngoại khoa và gây mê hồi sức.

Bệnh nhân là Nguyễn Thị H (69 tuổi) ở Giao Thủy- Nam Định, nhập viện vì da vàng tăng dần, ăn ngủ kém, gây sút cân nhanh. Bệnh nhân đi khám nhiều bệnh viện, kể cả tuyến Trung ương, quyết định điều trị tại BVĐK tỉnh Thái Bình.

  Bệnh nhân được chỉ định làm các xét nghiệm cận lâm sàng, nội soi tiêu hóa kết hợp chụp cắt lớp, cộng hưởng từ để đánh giá chính xác tình trạng bệnh. Kết quả phát hiện bệnh nhân có khối ung thư phần thấp ống mật chủ xấm lấn đầu tụy và tĩnh mạch cửa gây tắc ống mật chủ và tắc ống tụy làm  ống tụy và đường mật giãn nhiều. Hội chẩn đa chuyên khoa đánh giá bệnh nhân có thiếu máu và thể trạng còn tương đối tốt, khối u chưa di căn xa lên gan phổi, vì vậy các bác sĩ quyết định truyền máu trước mổ, phẫu thuật cắt khối tá tuỵ kèm xử lý cắt tạo hình đoạn tĩnh mạch cửa bị xâm lấn bằng mảnh ghép nhân tạo, sau đó sẽ kết hợp truyền hoá chất.

Ca mổ do các phẫu thuật viên khoa Ngoại Tổng hợp, Phẫu thuật mạch máu- Lồng ngực phối hợp cùng khoa Gây mê hồi sức thực hiện. Tiên lượng cuộc mổ phức tạp kéo dài, bệnh nhân được bác sĩ gây mê toàn thân, giảm đau bằng phương pháp tiêm ngoài màng cứng và đặt các đường truyền trung tâm để hồi sức và theo dõi sát trong và sau mổ.

Kíp phẫu thuật tiến hành mổ vào ổ bụng  thấy: gan to ứ mật, túi mật căng to, ống mật chủ giãn, đoạn thấp ống mật chủ có khối u làm tắc lòng đường mật xâm lấn 2/3 tĩnh mạch cửa đoạn chỗ hợp lưu tĩnh mạch lách- tĩnh mạch cửa, xâm lấn đầu tụy, xung quanh có vài hạch to, lách đại tràng ruột non không thấy bất thường. Xử trí : Cắt khối tá tụy, cắt tĩnh mạch cửa tạo hình tĩnh mạch của bằng mảnh ghép+ nạo vét hạch.

Sau 07 giờ phẫu thuật căng thẳng, ca mổ diễn ra thành công, bệnh nhân được truyền bổ sung 500 ml máu. Sau mổ ngày đầu tiên, bệnh nhân đã tỉnh táo và rút ống thở, các dấu hiệu sinh tồn, xét nghiệm ổn định. Ngày thứ 2 sau mổ bệnh nhân đã vận động nhẹ nhàng và ăn qua sonde mở thông hỗng tràng. Đến nay ( ngày thứ 7sau mổ), bệnh nhân hồi phục tốt, vết mổ khô, tập vận động nhẹ nhàng. Ngồi dậy sau cuộc đại phẫu nặng nề, bệnh nhân H. chia sẻ: “Tôi đã trải qua ca mổ thập tử nhất sinh, tôi nghĩ mình có thể phục hồi được như vậy sau ca mổ nguy hiểm là rất may mắn. Bệnh khó nhưng các bác sĩ rất tận tình điều trị cho tôi, thực sự cảm ơn các bác sỹ trong khoa và bệnh viện!”.

Đối với trường hợp của bệnh nhân H, không phải bệnh viện tuyến tỉnh nào từng phẫu thuật cắt khối tá tụy cũng có thể thực hiện cuộc mổ này thành công, bởi đây là ca bệnh đòi hỏi phẫu thuật viên ngoài kinh nghiệm trong phẫu thuật đường tiêu hóa còn cần có chuyên môn sâu về phẫu thuật mạch máu để có thể xử lý triệt để khối u đầu tụy xâm lấn mạch máu phức tạp.

TS.BS. Đỗ Mạnh Toàn, Trưởng khoa Ngoại Tổng Hợp, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Thái Bình cho biết: “Phẫu thuật cắt khối tá tuỵ luôn là thách thức lớn nhất của phẫu thuật ung thư tiêu hoá, do giải phẫu rất phức tạp, nhiều mạch máu tập trung vùng này (các hạch của hệ tĩnh mạch cửa, động mạch gan, tĩnh mạch chủ bụng…) dễ bị ung thư xâm lấn. Trường hợp bệnh nhân H còn phải cắt rộng rãi nhiều cơ quan như: Đầu tụy tá tràng, đường mật và một phần dạ dày, vét hạch rộng, chưa kể làm nhiều miệng nối thông trong ổ bụng.

Với mong muốn bệnh nhân có cơ hội khỏi bệnh lâu dài, chúng tôi quyết định cắt bỏ toàn bộ tổn thương thay vì chỉ nối vị tràng. Đây cũng là lần đầu tiên chúng tôi cắt bỏ khối tá tuỵ kèm cắt nối tĩnh mạch cửa tại Bệnh viện. Ca mổ thành công nhờ sự phối hợp tốt, chặt chẽ của các ê kíp, đặc biệt là vai trò của phẫu thuật mạch máu trong điều trị ung thư bằng phương pháp phẫu thuật. Từ trường hợp này, kíp mổ sẽ tự tin hơn khi gặp những trường hợp tổn thương xâm lấn mạch phức tạp, người bệnh sẽ yên tâm khi được điều trị bằng phương án phẫu thuật tốt nhất”.

Ung thư vùng đầu tụy là một trong những bệnh lý ác tính của đường tiêu hóa, tiên lượng điều trị và tỷ lệ sống không tốt như các loại ung thư khác. Đây là bệnh khó chẩn đoán sớm do tụy nằm rất sâu trong ổ bụng, triệu chứng giai đoạn sớm thường rất mơ hồ. Phẫu thuật cắt khối tá tụy là lựa chọn tối ưu nhất để điều trị triệt căn, nâng cao chất lượng cuộc sống cho người bệnh. Đây là phẫu thuật khó, chuyên sâu tuyến trung ương do quá trình phẫu thuật có liên quan đến nhiều tạng lớn và mạch máu quan trọng, đòi hỏi phẫu thuật viên phải có trình độ chuyên môn cao, nắm vững về giải phẫu, kĩ năng phẫu tích khéo léo, khâu vá – nối thuần thục. Cùng với đó, kíp gây mê phải giàu kinh nghiệm, đảm bảo an toàn cho cuộc mổ kéo dài 6-8 giờ đồng hồ tiềm ẩn nhiều nguy cơ biến chứng.

Bệnh viện Đa khoa tỉnhThái Bình là bênh viện tuyến cuối của tỉnh Thái Bình. Với sự trang bị phương tiện chẩn đoán, hệ thống phòng mổ hiện đại cùng đội ngũ phẫu thuật viên được đào tạo bài bản chuyên sâu, Bệnh viện đã thực hiện thành công nhiều ca phẫu thuật chuyên sâu, có độ khó cao như: phẫu thuật cắt khối tá tụy, phẫu thuật ung thư đại tràng, trực tràng, cắt gan lớn.., qua đó giúp những người không may mắc phải căn bệnh hiểm nghèo được điều trị kéo dài sự sống ngay tại tuyến tỉnh, tiết kiệm chi phí, không phải vất vả chuyển lên trung ương, mang đến cơ hội sống tốt hơn cho người bệnh, góp phần thực hiện mục tiêu nâng cao chất lượng dịch vụ y tế cho nhân dân trên địa bàn.

PHÒNG CTXH